Giao dịch chứng khoán phái sinh hiệu quả
Để có thể thành công với giao dịch phái sinh, bạn phải xác định được mục đích của mình khi tham gia giao dịch đó là gì? Để phòng ngừa rủi ro hay để đầu cơ (trading) sinh lợi?
Trong bài viết này, Tôi sẽ hướng dẫn bạn các bước tham gia vào thị trường chứng khoán phái sinh này và những chiến lược giao dịch, cũng như làm sao để có thể thành công với giao dịch phái sinh. Bạn chỉ cần làm theo những gì Tôi hướng dẫn dưới đây là đủ. Chúng ta cùng bắt đầu nào!
1. Tham gia giao dịch Chứng khoán phái sinh như thế nào?
Để tham gia giao dịch phái sinh Hợp đồng tương lai (HĐTL), bạn có thể thực hiện các bước sau:
Bước 1: Mở tài khoản chứng khoán phái sinh tại công ty chứng khoán (CTCK) là thành viên giao dịch thị trường chứng khoán phái sinh và một tài khoản ký quỹ tại một thành viên bù trừ (có thể là tổ chức khác nếu thành viên giao dịch của nhà đầu tư không phải thành viên bù trừ).
Cách mở tài khoản chứng khoán phái sinh online bạn có thể tham khảo đường link dưới đây:
Bước 2: Trước khi giao dịch, bạn cần nộp tiền (ký quỹ) theo quy định.
Bước 3: Tham gia giao dịch HĐTL theo hướng dẫn và bổ sung ký quỹ (khi được yêu cầu).
Bước 4: Thanh toán bù trừ
Bạn phải thanh toán toàn bộ lãi lỗ phát sinh theo hợp đồng hàng ngày. Lãi lỗ sẽ được tính toán dựa theo giá giao dịch đóng cửa của hợp đồng tương lai. Riêng với các hợp đồng đến ngày đáo hạn, lãi/lỗ sẽ được tính toán dựa trên giá đóng cửa của chỉ số tại ngày đáo hạn của hợp đồng tương lai đó.
- Nếu tài khoản chứng khoán phái sinh của bạn lỗ ròng: Bạn sẽ phải thanh toán đầy đủ toàn bộ số lỗ phát sinh chậm nhất đến 9h sáng ngày hôm sau.
- Nếu tài khoản chứng khoán phái sinh của bạn lãi ròng: Bạn sẽ nhận được đầy đủ số lãi phát sinh sau 11h sáng ngày hôm sau.
Bước 5: Theo dõi các loại tỷ lệ
Nếu tài khoản có số dư ký quỹ dưới mức quy định, bạn sẽ bị gọi ký quỹ (margin call) bởi công ty chứng khoán, yêu cầu bổ sung vào tài khoản. Ngược lại, nếu giá trị tài sản ký quỹ vượt giá trị ký quỹ yêu cầu, bạn có thể rút bớt phần này.
Khi giao dịch chứng khoán phái sinh, sau khi đã nắm giữ vị thế, nhà đầu tư cần theo dõi hai loại tỷ lệ: Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ và tỷ lệ tài khoản phái sinh.
Tỷ lệ sử dụng tài sản ký quỹ = Giá trị ký quỹ yêu cầu/Giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ
Tỷ lệ sử dụng tài khoản phái sinh = Giá trị ký quỹ yêu cầu/Giá trị tài sản ròng hợp lệ
Giá trị ký quỹ yêu cầu = IM + VM + DM
Trong đó:
- IM: Ký quỹ ban đầu theo quy định của Trung tâm lưu ký.
- VM: Giá trị lỗ ròng phát sinh trong phiên (nếu có).
- DM: Ký quỹ chuyển giao, dùng thay cho IM đối với các hợp đồng phái sinh chuyển giao vật chất đến ngày đáo hạn.
Giá trị tài sản ký quỹ hợp lệ: Số tài sản ký quỹ hợp lệ đã nộp lên Trung tâm lưu ký.
Giá trị tài sản ròng hợp lệ: Số tài sản ký quỹ hợp lệ đã nộp lên Trung tâm lưu ký + tiền tại sàn giao dịch – nợ tại Sàn giao dịch
Sàn giao dịch sẽ quy định các mức an toàn, cảnh báo và xử lý đối với từng tỷ lệ này:
- Mức an toàn: Nhà đầu tư sẽ được giao dịch chứng khoán phái sinh tối đa cho tới khi tỷ lệ đạt mức an toàn này.
- Mức cảnh báo: Khi vượt quá mức này, Sàn giao dịch sẽ gọi bổ sung ký quỹ và nhà đầu tư phải nộp thêm ký quỹ hoặc đóng bớt vị thế để tỷ lệ về thấp hơn hoặc bằng mức an toàn.
- Mức xử lý: Tài khoản của nhà đầu tư sẽ bị xử lý đóng vị thế nếu vượt quá mức này.
2. Chiến lược giao dịch thị trường chứng khoán phái sinh
Rất nhiều nhà đầu tư đã tham gia thị trường phái sinh với mục đích duy nhất là kiếm tiền nhanh nhưng lại quên rằng mục đích ban đầu của thị trường phái sinh là phòng tránh rủi ro, không phải kiếm lời.
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sự khác nhau về 2 chiến lược này ngay sau đây:
Chiến lược đầu cơ, đòn bẩy lớn
Với việc chỉ cần bỏ ra 15% tỷ lệ ký quỹ ban đầu và sử dụng tới 85% tiền của công ty chứng khoán thì mức lời/lỗ của bạn sẽ được đẩy lên rất cao (khoảng 6 lần).
Thay vì bỏ 100 triệu của mình ra để mua các cổ phiếu trong VN30 thì bạn lại sử dụng số tiền đó để mua hợp đồng tương lai.
Đây là ví dụ điển hình của chiến lược đầu cơ.
Cứ mỗi 1% tăng hoặc giảm của VN30, bạn sẽ lãi hoặc lỗ tương ứng xấp xỉ 7%.
Cuối mỗi ngày giao dịch bạn buộc phải duy trì tỷ lệ ký quỹ tối thiểu của mình nếu không muốn bị công ty chứng khoán bán tài sản (margin call).
Đương nhiên với biến động mạnh như vậy thì bạn sẽ có nhiều khả năng bị cháy tài khoản trước khi chỉ số VN30 kịp tăng trở lại.
Đã có không ít những phiên thị trường điều chỉnh mạnh trước khi tăng khiến những người đang sở hữu vị thế mua không kiểm soát được bản thân trước những đợt giảm giá trong ngắn hạn:
Chúng ta luôn cảm thấy đau đớn khi lỗ nhiều hơn là lãi
Đó là tâm lý hành vi tài chính thông thường. Áp lực bị call margin sẽ khiến bạn khó có thể đưa ra những quyết định đúng.
Chiến lược hạn chế rủi ro – Hedging
Đây mới chính là mục tiêu hướng tới của thị trường phái sinh.
Ví dụ: Bạn có 1 tỷ đồng và phân bổ 90% tức là 900 triệu để mua cổ phiếu trong nhóm VN30 và 100 triệu để hedging – tức short 6 hợp đồng chỉ số VN30 (15 triệu 1 hợp đồng).
- TH1: Khi chỉ số HNX tăng 1% từ 1.000 điểm lên 1010 điểm
Bạn lời từ chứng khoán cơ sở: 900 x (1.010/1.000 – 1) = 9 triệu.
Lỗ từ việc short chỉ số HNX: (1.010 – 1.000) x 6 x 100.000 = 6 triệu.
Tổng cộng bạn sẽ lãi = 9 – 6 = 3 triệu.
- TH2: Khi chỉ số VN30 giảm 1% từ 1.000 điểm xuống 990 điểm
Bạn sẽ lỗ từ thị trường cơ sở: 900 x (990/1.000 – 1) = – 9 triệu
Tuy nhiên bạn sẽ lãi ở thị trường phái sinh: (1.000 – 990) x 6 = 6 triệu
Tổng cộng bạn sẽ lỗ: 9 – 6 = 3 triệu
Như vậy nhờ đặc điểm sử dụng đòn bẩy rất lớn của sản phẩm phái sinh sẽ giúp bạn giảm bớt mức độ biến động (rủi ro) trong danh mục của mình.
Đây cũng chính là công cụ được các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp thường xuyên sử dụng để đảm bảo tỷ lệ rủi ro tối đa mà mình có thể chịu đựng.
Có thể bạn sẽ thấy nực cười khi thấy việc tham gia vào thị trường phái sinh theo chiến lược hedging sẽ chỉ khiến bạn bị giảm lãi trong trường hợp dự đoán đúng và bớt lỗ trong trường hợp bạn dự đoán sai.
Tuy nhiên với các tổ chức đầu tư lớn sẽ thường có mục tiêu kỳ vọng/rủi ro chịu đựng rất rõ ràng, thị trường phái sinh lúc này là công cụ tuyệt vời để họ có thực hiện mục tiêu đó.
Rất nhiều nhà đầu tư lão làng đã phải thừa nhận rằng tham gia thị trường phái sinh theo chiến lược đầu cơ là cực kỳ rủi ro và khắc nghiệt hơn rất nhiều so với thị trường chứng khoán cơ sở…
Hãy cẩn trọng và thực sự hiểu rõ chiến lược đầu tư của bạn trước khi tham gia thị trường phái sinh!
3. Làm sao để thành công với giao dịch phái sinh?
Để có thể thành công với giao dịch phái sinh, bạn phải xác định được mục đích của mình khi tham gia giao dịch đó là gì? Để phòng ngừa rủi ro hay để đầu cơ (trading) sinh lợi?
Hầu hết nhà đầu tư cá nhân tiếp cận với các hợp đồng phái sinh dưới góc độ đầu cơ (trading), vì thế bạn nên tìm hiểu thêm về phân tích kỹ thuật. Việc hiểu về các chỉ báo kỹ thuật sẽ giúp bạn có được những tín hiệu mua bán ngắn hạn chính xác và dễ dàng thu lợi từ hoạt động đầu cơ.
Tất nhiên, bạn cần có những hiểu biết nhất định về phân tích kỹ thuật và xây dựng cho mình 1 hệ thống chỉ báo riêng trước khi nghĩ đến việc làm giàu từ hợp đồng phái sinh. Xin chúc bạn giao dịch thành công và kiếm lợi nhuận từ thị trường này!
Hãy đăng ký và theo dõi mạng xã hội bên dưới để nhận được những chia sẻ mới nhất
Cảnh báo: Đầu tư chứng khoán không đơn giản là việc Mua hoặc Bán một loại Cổ phiếu nào đó. Rất nhiều người tham gia giao dịch đã thua lỗ vì không có kiến thức hoặc không phù hợp. Giao dịch Chứng quyền hoặc Phái sinh sử dụng đòn bẩy cao có thể dẫn đến mất số hết số Vốn của bạn.
- Không phù hợp với những ai muốn làm giàu nhanh.
- Không dành cho những ai đang thất nghiệp muốn kiếm tiền để sinh sống hàng ngày.
- Không dành cho người có thu nhập thấp, nợ nần hoặc không chi trả nổi những chi phi lặt vặt trong cuộc sống.
Trước khi tham gia đầu tư Chứng khoán bạn cần tìm hiểu kỹ về bản chất của thị trường. Rất nhiều nhà giao dịch (trader) vì không có kiến thức về thị trường dẫn đến thua lỗ mất mát hoặc lừa đảo không đáng có.
Danh sách các sàn giao dịch uy tín nhất hiện nay
 |  |  |  |  |
