Chứng khoán là gì?

Chứng khoán cơ sở (hay chứng khoán) là một bằng chứng xác nhận sự sở hữu hợp pháp của người sở hữu đó với tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức đã phát hành. Chứng khoán có thể là hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay dữ liệu điện tử.

Chứng khoán cũng được gọi là hàng hóa của thị trường chứng khoán. Đó là những tài sản tài chính như:

• Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ
• Quyền mua cổ phiếu, chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai, nhóm chứng khoán hoặc chỉ số chứng khoán

Theo sự phát triển của thị trường chứng khoán, hàng hóa ngày càng phong phú, đa dạng người ta phân chia chứng khoán thành 5 nhóm chính:

• Cổ phiếu: Cổ phiếu thường & Cổ phiếu ưu đãi.
• Trái phiếu: Chủ thể phát hành, Tính chất chuyển đổi, Hình thức trả lãi.
• Chứng chỉ quỹ đầu tư
• Chứng khoán phái sinh
• Chứng chỉ có nguồn gốc chứng khoán: Chứng quyền, Chứng khế, Chứng chỉ thụ hưởng.

1. Đặc điểm của chứng khoán cơ sở

Tính thanh khoản: Chứng khoán có tính thanh khoản cao hơn so với các tài sản khác, thể hiện qua khả năng mua bán trên thị trường. Các chứng khoán khác nhau có khả năng chuyển nhượng là khác nhau. Trong đó, cổ phiếu có mức thanh khoản cao nhất.

Tính rủi ro: Chứng khoán là tài sản tài chính mà giá trị của nó chịu tác động lớn của rủi ro (rủi ro thị trường, rủi ro lạm phát, rủi ro chính trị …).

Tính sinh lợi: Chứng khoán là một tài sản tài chính mà khi nhà đầu tư sở hữu đều mong muốn nhận được một thu nhập lớn hơn trong tương lai. Thu nhập này có được từ cổ tức được chia hoặc việc tăng giá chứng khoán trên thị trường.

2. Phân loại thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán được chia thành thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp.

Thị trường chứng khoán sơ cấp: Nơi lần đầu tiên chứng khoán được phát hành ra thị trường để huy động vốn. Tại đây, tiền bán chứng khoán sẽ thuộc sở hữu của nhà phát hành: Công ty, tổ chức, Chính phủ…

Thị trường chứng khoán thứ cấp: Giao dịch chứng khoán được bắt đầu, dựa trên nền tảng của thị trường sơ cấp. Dòng tiền bán chứng khoán ở thị trường thứ cấp không tạo vốn cho nhà phát hành mà mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư, cổ đông. Thị trường thứ cấp tạo tính thanh khoản, khả năng vận hành của thị trường sơ cấp.

Thị trường chứng khoán là nơi giao dịch mua bán, trao đổi cổ phiếu hay trái phiếu thông qua các môi giới là các Công ty chứng khoán.

Các cơ quan quản lý bao gồm:

• Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC)
• Sở Giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE)
• Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Ngoài ra, trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD) đóng vai trò nơi lưu trữ các thông tin về chứng khoán.

• Hướng dẫn mở tài khoản giao dịch chứng khoán Việt Nam cho người mới (Phần 1)
• Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán trực tuyến (eKYC) tại VPS mới nhất (Phần 2)

Lợi ích của thị trường chứng khoán

1. Đối với nền kinh tế

Chứng khoán và thị trường chứng khoán là thước đo sức mạnh của nền kinh tế. Các chỉ số đo lường thị trường hay giá cổ phiếu của các công ty thể hiện liệu nền kinh tế đang trong giai đoạn tốt hay không.

Chính phủ nhờ vào thị trường chứng khoán sẽ kiểm soát tốt hơn tình hoạt động cũng nền kinh tế cũng như hoạt động của các công ty niêm yết (các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán sẽ phải công khai tình hình sản xuất kinh doanh, công bố thông tin định kỳ …).

2. Đối với doanh nghiệp

Để huy động được các nguồn vốn dài hạn bên cạnh việc đi vay ngân hàng, các công ty đã thực hiện huy động thông qua hình thức phát hành các chứng khoán. Đây chính là kênh mang lại nguồn vốn dồi dào từ công chúng giúp các công ty phát triển kinh doanh.

3. Đối với nhà đầu tư

Thị trường chứng khoán mang lại cơ hội đầu tư kiếm lời từ các sản phẩm chứng khoán. Nhà đầu tư mua bán, kiểm soát nguồn tiền để đầu tư phù hợp, tạo thu nhập thụ động.
Ngoài ra, đầu tư vào thị trường chứng khoán đem đến sự đa dạng hóa khoản tiền nhà đầu tư có ngoài các kênh như vàng, bất động sản hay gửi tiền tiết kiệm.

Một số thuật ngữ cần biết trên thị trường chứng khoán

Đến đây chắc các bạn đã hiểu về các khái niệm cơ bản của Chứng khoán cơ sở rồi phải không? Các bài học tiếp theo chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu những kiến thức nâng cao hơn về chứng khoán. Các bạn theo dõi nhé!

Hãy đăng ký và theo dõi mạng xã hội bên dưới để nhận được những chia sẻ mới nhất

Cảnh báo: Đầu tư chứng khoán không đơn giản là việc Mua hoặc Bán một loại Cổ phiếu nào đó. Rất nhiều người tham gia giao dịch đã thua lỗ vì không có kiến thức hoặc không phù hợp. Giao dịch Chứng quyền hoặc Phái sinh sử dụng đòn bẩy cao có thể dẫn đến mất số hết số Vốn của bạn.

• Không phù hợp với những ai muốn làm giàu nhanh.
• Không dành cho những ai đang thất nghiệp muốn kiếm tiền để sinh sống hàng ngày.
• Không dành cho người có thu nhập thấp, nợ nần hoặc không chi trả nổi những chi phi lặt vặt trong cuộc sống.

Trước khi tham gia đầu tư Chứng khoán bạn cần tìm hiểu kỹ về bản chất của thị trường. Rất nhiều nhà giao dịch (trader) vì không có kiến thức về thị trường dẫn đến thua lỗ mất mát hoặc lừa đảo không đáng có.

Danh sách các sàn giao dịch uy tín nhất hiện nay